छठ पर्व नेपाली समाजमा धार्मिक श्रद्धा, सामाजिक सद्भाव र सांस्कृतिक विविधताको अनुपम उदाहरण हो। अस्ताउँदो सूर्यलाई अर्घ दिने यस पर्वले केवल अहिंसा, सहिष्णुता र जीवहरूप्रति सहानुभूति बढाउँदैन, साथै पारिवारिक र सामुदायिक मेलमिलापको अवसर पनि प्रदान गर्छ।
परम्परागत रूपमा छठको प्रारम्भ ‘नहाय–खाय’ बाट हुन्छ। दोस्रो दिन ‘खरना’ विधि अनुसार मिठा खीर खाएर सूर्य देवको उपासना गरिन्छ। मुख्य दिन षष्ठीमा अस्ताउँदो सूर्यलाई अर्घ दिँदै व्रतालुहरूले निराहार व्रत बस्छन्, र सप्तमीमा उदाउँदो सूर्यलाई अर्घ दिँदै पर्व सम्पन्न हुन्छ। यसरी सम्पूर्ण विधि–पद्धतिले धार्मिक श्रद्धा र सामाजिक एकताको सन्देश दिन्छ।
तराई–मधेश मात्र नभई, राजधानी काठमाडौं र अन्य पहाडी जिल्लामा पनि छठ पर्व भव्यतापूर्वक मनाउन थालिएको छ। लोकतन्त्र पुनःस्थापनापछि यस पर्वलाई राष्ट्रिय पर्वको रूपमा मान्यता दिइएकोले नेपाली समाजमा सांस्कृतिक पहिचान र मौलिकताको संरक्षणमा योगदान पुगेको छ।
संसारभर छरिएका नेपालीले आफ्नो साथमा छठजस्ता मौलिक पर्व बोकेर गएर संस्कृति र पहिचानलाई जीवित राखेका छन्। यही सांस्कृतिक विविधता र मौलिकता नै नेपालीको सबैभन्दा ठूलो वैभव हो।
छठ पर्व केवल धार्मिक र सामाजिक अवसर मात्र होइन, यो मानवता, सद्भाव र राष्ट्रिय एकताको प्रतीक पनि हो। यसले सबैको कल्याण, सुख–शान्ति र सामाजिक मेलमिलापको सन्देश दिन्छ।
यस अवसरमा सम्पूर्ण नेपाली समाजलाई हार्दिक शुभकामना।
